Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego – o czym należy pamiętać?

Dlaczego można spłacić kredyt gotówkowy wcześniej?

Ustawa o kredycie konsumenckim wprost mówi o możliwości wcześniejszej spłaty¹. W art 48 ust. 1 ustawy znajdziemy następujący przepis: Konsument ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie. W związku z tym każdy kredyt dla osób prywatnych jest kredytem z możliwością wcześniejszej spłaty.

W dalszej części ustawy przeczytamy, że koszt kredytu ulega obniżeniu w proporcjonalnej części do pozostałego czasu spłaty (o tym więcej w dalszej części tekstu), oraz w jakich przypadkach kredytodawca może pobrać prowizję. Prowizja od wcześniejszej spłaty może zostać naliczona, jeżeli w momencie spłaty stopa oprocentowania kredytu jest stała, a kwota pozostała do spłaty w ciągu kolejnych 12 miesięcy jest wyższa od trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (czyli w 2020 roku około 15 tys. zł).

Bardzo podobne, choć inne przepisy dotyczą nadpłaty kredytu hipotecznego. Różnicę stanowi m.in. czas w którym kredytodawca może żądać prowizji za wcześniejszą spłatę.

Opłacalność nadpłaty kredytu

Właściwie zawsze opłaca się wcześniej spłacić kredyt lub go nadpłacić. Kredyt jest usługą, w której płaci się przede wszystkim za czas. Łatwo to udowodnić na przykładzie. Chwilówki, czyli krótkoterminowe pożyczki, pomimo bardzo wysokiego RRSO są w ujęciu całkowitej opłaty za pożyczkę dużo tańsze od długoterminowych kredytów gotówkowych z niskim RRSO.

Z tego powodu im wcześniej spłacimy kredyt, tym będzie tańszy. O ile? Dokładnie, o tyle, ile czasu proporcjonalnie pozostało do spłaty. Ta zasada działa nawet w przypadku, gdy na początku kredytu doliczono nam do niego prowizję do spłaty. Miejmy na uwadze, że zwracana jest prowizja za kredyt, a nie jak wiele osób sądzi odsetki! Przykładowo wygląda to w następujący sposób:

Wcześniejsza spłata kredytu – przykład

• Chcemy zaciągnąć kredyt na 10 000 zł i 10 lat.
• Bank, oprócz oprocentowania w wysokości 10 proc., do kwoty kredytu dolicza sobie 2 000 zł za np. przygotowanie umowy.
• Licząc wszystko razem łączna kwota do spłaty wyniesie 19 300 zł.
• Sumiennie spłacamy kredyt przez 5 lat. Po tym czasie wygrywamy na loterii i chcemy wcześniej spłacić kredyt. Do tej pory spłaciliśmy 9 515 zł. Ile jeszcze musimy dopłacić?
• Według ustawy płacimy proporcjonalną część kosztów do wykorzystanego czasu. Całkowity koszt kredytu wynosi 9 030 zł. Wykorzystaliśmy połowę czasu, więc powinniśmy zapłacić tylko 4 515 zł, a razem 14 515 zł
• Skoro do tej pory spłaciliśmy już 9 515 zł, to musimy jeszcze dopłacić 5 000 zł. Na wcześniejszej spłacie zaoszczędzimy dokładnie 4 515 zł.

Gdyby nie przepisy określające warunki wcześniejszej spłaty, to niestety musielibyśmy zapłacić całość już udzielonej prowizji, czyli koszt kredytu byłby o 1000 zł wyższy. Z powodu opłacalności wcześniejszej spłaty kredytu niekiedy rozsądne jest zaciągnięcie kredytu na spłatę kredytu, czyli kredyt konsolidacyjny.

Sposoby na tańszą spłatę kredytu gotówkowego

Wcześniejsza spłata kredytu to nie jedyny sposób na zmniejszenie kosztu już zaciągniętego zobowiązania. Kredyty można również nadpłacać, czyli zapłacić więcej niż minimalną ratę, ale mniej niż całkowitą kwotę do spłaty.

Nadpłata może działać na dwa sposoby. Albo jest liczona jako wcześniejsza spłata i skraca czas trwania kredytu, albo obniża kwotę kolejnych rat. W tym drugim przypadku nadpłata również jest opłacalna, gdyż odsetki liczone są od kwoty kredytu. Skoro kwota pożyczonych pieniędzy jest mniejsza, to również odsetki przyjmą niższą wartość.

Nadpłata jest najczęściej stosowaną formą wcześniejszej spłaty, gdyż mało kogo stać na jednorazową spłatę kredytu. Gromadzenie pieniędzy w celu jednorazowej, wcześniejszej spłaty nie ma sensu, gdyż im wcześniej zaczniemy nadpłacać kredyt, tym będzie to tańsze. Nadpłata jest sama w sobie formą oszczędzania pieniędzy. Przed rozpoczęciem takiej operacji należy jednak wcześniej porozumieć się z bankiem i ustalić właśnie czy nadpłata ma zmniejszać kwotę przyszłych rat czy też skrócić czas trwania kredytu. Najlepiej jest wspólnie ustalić harmonogram spłaty – być może konieczne będzie podpisanie darmowego aneksu do umowy.

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego w praktyce

Wcześniejsza spłata lub nadpłata kredytu nie jest trudna. Wystarczy zapłacić większą kwotę na to samo konto, na które zazwyczaj spłacamy kredyt. Po spłacie całości zobowiązania jesteśmy od niego wolni i ewentualnie otrzymamy zwrot części prowizji (jeśli była pobierana).

Bez wcześniejszej informacji o chęci nadpłaty bank postąpi z otrzymanymi, nadmiarowymi pieniędzmi w domyślny dla siebie sposób. Część instytucji skraca czas trwania kredytu, a część obniża wysokość raty. Można to z łatwością ustalić na stronie swojej bankowości internetowej czy stronie banku. Taką informację uzyskamy też z pewnością telefonicznie. Domyślny sposób postępowania w przypadku nadpłaty można bez problemu zmienić na podstawie odpowiedniej dyspozycji. Zależnie od instytucji konieczna może być osobista wizyta w banku w celu podpisania aneksu do umowy kredytowej.

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego w PKO BP

Przedterminowa spłata kredytu gotówkowego w PKO BP nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi opłatami. Ten bank nie posiada obecnie pożyczki gotówkowej z oprocentowaniem stałym, przez co darmowa przedterminowa spłata wynika tu wprost z zapisów ustawy.

Spłata kredytu przed terminem w ING

Ten bank nie pobiera żadnych opłat ani prowizji za wcześniejszą spłatę kredytów gotówkowego ING. Co ciekawe, na stronie społeczności ING (forum klientów banku) możemy dowiedzieć się, że ten bank nie honorował zapisów ustawy o kredycie konsumenckim i nie zwracał już pobranej prowizji w proporcjonalnej części. Ta praktyka zapewne zmieniła się po wyroku TSUE i klienci banku, którzy nie otrzymali zwrotu prowizji za wcześniejszą spłatę mogą obecnie (już po spłacie) domagać się tego od ING.

Spłata kredytu przed czasem w Alior Bank

W przypadku konsumenckich kredytów gotówkowych Alior Bank nie pobiera dodatkowych opłat za wcześniejszą spłatę. Kwestia ta wygląda inaczej w przypadku np. kredytów dla firm, gdzie standardowo taka usługa to koszt 3 proc., min. 1500 zł. Z taką opłatą spotkamy się również przy szybszej spłacie kredytu na rachunku bieżącym, gdzie nastąpiła zamiana kredytu na nieodnawialny.

1. http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D20110715Lj.pdf (Ustawa
   z dnia 12 maja 2011 r.o kredycie konsumenckim)