Kto może założyć wspólny rachunek bankowy?

Wspólny rachunek mogą otworzyć wszystkie pełnoletnie, nieubezwłasnowolnione osoby, które rozliczają podatki w Polsce. Niektóre banki pozwalają również na otwieranie rachunków przez osoby rozliczające się za granicą, ale muszą to jednocześnie czynić obie z nich. Konta nie muszą dzielić dwie osoby. Sporo banków (np. Citi Bank) dopuszcza współwłasność konta nawet przez 4 osoby. W nielicznych bankach współwłaścicielem konta może być również nastolatek (BNP Paribas, Bank Pocztowy).

Wspólne konto można zatem otworzyć z małżonkiem, rodzicem, dzieckiem, współlokatorem, partnerem ze związku nieformalnego czy kimkolwiek innym kto spełnia powyższe wymagania. Nie jest do tego potrzebny ślub, mogą je też założyć małżonkowie mający rozdzielność majątkową.

Gdzie i jak można założyć konto dla dwojga?

Obecnie żaden bank nie oferuje konta dla pary jako osobnego produktu. W niektórych z nich przekształcenie rachunku w przeznaczony dla dwóch osób jest jednak banalnie proste. Przedstawiamy zestawienie kont bankowych, które najłatwiej zamienić w rachunek wspólny:

Konto Załóż konto Opłata za prowadzenie Bankomaty Uniknięcie opłat Rachunek wspólny
eKonto mBank Załóż konto 0 zł 0 zł do 100 zł kwoty wypłaty 350 zł transakcji kartą miesięcznie Dyspozycja w bankowości internetowej
PKO Konto za zero Załóż konto 0 zł 0 – 10 zł (bankomaty obce) 5 transakcji kartą lub BLIK miesięcznie Przez formularz przy zakładaniu konta
Konto 360° Millennium Załóż konto 0 zł 0 – 6 zł 1000 zł wpływów i jedna operacja kartą miesięcznie Dyspozycja w bankowości internetowej

Oprócz wymienionych kont bankowych rachunek wspólny można otworzyć w dowolnym banku. Najlepsze miejsca do otworzenia rachunku można łatwo sprawdzić przez porównywarkę kont bankowych. Wystarczy założyć konto indywidualnie, a następnie przekształcić je w rachunek wspólny na podstawie osobnej dyspozycji. Zależnie od banku taką dyspozycję można złożyć telefonicznie lub osobiście w oddziale. Za przekształcenie konta w rachunek wspólny może obowiązywać drobna opłata. W ostateczności można też założyć darmowy, choć ograniczony w funkcje podstawowy rachunek płatniczy.

Opłaty za wspólne konto

Zdecydowana większość kont bankowych jest darmowa jedynie po spełnieniu określonych warunków. W przypadku konta wspólnego uniknięcie opłat za prowadzenie rachunku liczy się wspólnie. Jeżeli warunkiem darmowości konta jest np. 1000 zł wpływów miesięcznie, to nie ma znaczenia czy każdy z właścicieli wpłaci po 500 zł, czy tylko jeden z nich 1000 zł.

Inaczej sprawa ma się z kartami płatniczymi. Jeżeli nie są bezwarunkowo darmowe, to każdą kartą osobno należy spełnić warunki jej darmowości. Jeżeli zatem w danym banku warunkiem darmowości karty są miesięczne operacje w kwocie 500 zł miesięcznie, to należy dokonać operacji w takiej kwocie na każdej karcie osobno, a nie np. 1000 zł na jednej karcie.

Co można robić, a czego nie można robić na wspólnym rachunku?

Obaj właściciele konta mają do niego równy dostęp i prawa. Oznacza to, że jeden z nich może całkowicie opróżnić konto oraz wypowiedzieć umowę i zamknąć rachunek. Do niektórych operacji jest jednak potrzebna zgoda obu właścicieli. Należą do nich:

  • ustanowienie pełnomocnika na koncie
  • złożenie wniosku o debet lub kredyt odnawialny
  • przekształcenie rachunku wspólnego w indywidualny

Takie ograniczenia obowiązują najczęściej – w większości dużych, komercyjnych banków. Od wskazanych zasad istnieje jednak wiele wyjątków. W wątpliwych sytuacjach należy przeczytać umowę rachunku lub zapytać o wyjaśnienie danej kwestii konsultanta banku.

Wspólne konto bankowe, a śmierć współposiadacza

Na wspólnym koncie bankowym nie można dokonać jedynie jednej operacji, a mianowicie złożyć dyspozycji na wypadek śmierci. Banki stosują w przypadku śmierci jednego z właścicieli różne polityki, na które właściciele konta nie mają wpływu. Dostępne możliwości to:

  • Przekształcenie rachunku w indywidualny – żyjący współwłaściciel otrzymuje połowę środków z rachunku, a pozostała część zostaje umieszczona na rachunku technicznym.
  • Przekształcenie rachunku w indywidualny i brak blokady środków.
  • Prowadzenie rachunku tak jak wcześniej bez przekształcenia go w rachunek indywidualny. Żyjący właściciel ma dostęp do całości środków.
  • Rozwiązanie umowy konta i wypłata połowy środków.
  • Rozwiązanie umowy konta i wypłata całości środków.

Jak widać w przypadku śmierci współwłaściciela banki uznają całość środków za własność każdego z właścicieli albo połowę środków za własność każdego z nich. Zdania na temat tego które podejście jest bardziej prawidłowe są podzielone. Problem z podziałem środków oczywiście nie występuje jeżeli współwłaściciele byli w związku małżeńskim, bo wtedy całość spadku przypada na współmałżonka.

Na co jeszcze uważać przy zakładaniu wspólnego konta?

Problemem wspólnych kont są zajęcia komornicze. Przykładowo, jeżeli jeden ze współwłaścicieli konta zaciągnął kredyt gotówkowy, przestał go spłacać i został objęty egzekucją komorniczą, to konto zostanie zajęte do wysokości kwoty zadłużenia niezależnie od tego, że jest to konto współdzielone.

W takim przypadku należy poinformować komornika o fakcie prowadzenia egzekucji z konta, które ma współwłaściciela. Co do zasady udziały w koncie są równe, a zatem komornik może prowadzić egzekucję jedynie z połowy środków zgromadzonych na koncie. Po przesłaniu odpowiedniego pisma komornik powinien zwolnić środki, które bezprawnie, choć omyłkowo, zajął. Nie jest istotne jaka część pieniędzy na wspólnym koncie faktycznie należała do osoby objętej egzekucją. Może to działać zarówno na korzyść jak i niekorzyść osoby uchylającej się od egzekucji. W przypadku małżeństwa egzekucja będzie prowadzona z całości środków zgromadzonych na rachunku.

Inne sposoby na wspólne konto dla pary. Pełnomocnictwo do konta

Wspólne konto bankowe to dobry pomysł dla osób chcących wspólnie gospodarować budżetem, planować wydatki czy mieć pewność dostępu do środków drugiej osoby w razie nieprzewidywalnych wydarzeń. Może również pomóc w zwiększeniu wspólnej zdolności kredytowej i umożliwić otrzymanie np. kredytu hipotecznego.

Istnieją jednak znacznie łatwiejsze sposoby na uzyskanie takiego samego efektu. Wystarczy, że konto założy jedna osoba z pary i ustanowi drugą osobę pełnomocnikiem do konta. Taki pełnomocnik ma właściwie takie same prawa jak współwłaściciel. W większości instytucji finansowych operacja ustanowienia pełnomocnika jest znacznie prostsza od ustanowienia współwłaściciela. Czasem zamiast pełnomocnictwa ustanawia się jedynie upoważnienie, czyli pozwolenie na dokonywanie niektórych operacji na koncie np. wypłacanie pieniędzy.

Jeszcze prostszym sposobem jest wydanie bliskiej osobie dodatkowej karty do konta. Wystarczy zamówić dodatkową kartę lub naklejkę zbliżeniową i przekazać je partnerowi. Wystawienie dwóch kart do jednego konta jest zazwyczaj całkowicie darmowe albo kosztuje niewielką kwotę (około 10 zł). Większość instytucji żąda jednak, by osoba posługująca się dodatkowym plastikiem posiadała przynajmniej upoważnienie do konta i karta była do niej imiennie przypisana. Posługując się tym sposobem bez informowania banku o upoważnieniu narażamy się na złamanie regulaminu i w konsekwencji wypowiedzenie umowy.