Zakładanie firmy – warunki i dokumenty niezbędne do zarejestrowania działalności

Rok 2016 był rekordowy pod względem zakładania działalności gospodarczych. W kraju nad Wisłą w tamtym okresie powstało 337 tys. nowych firm. Przedsiębiorstwa są motorem napędowym PKB, dlatego założenie działalności z zasady powinno być proste. Ustawodawca poszedł przedsiębiorcom na rękę i od jakiegoś czasu firmę można zarejestrować w jednym okienku. Najważniejszym elementem procedury zakładania firmy jest formularz CEIDG – 1.

Dane potrzebne do założenia firmy:

  1. PESEL,
  2. NIP (jeśli wnioskodawca nie posiada numeru, zostanie nadany po złożeniu wniosku),
  3. adres zamieszkania i zameldowania,
  4. numer konta osobistego ( rachunek firmowy można otworzyć po złożeniu wniosku.

Jednoosobowa działalność gospodarcza i spółka cywilna – różnice

Jedną z form prowadzenia firmy jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Numery – NIP i REGON są przypisane do nazwiska właściciela firmy. Co ciekawe po wyrejestrowaniu działalności numery nie są kasowane. Mogą zostać użyte przy zakładaniu kolejnej firmy.

Właściciel jednoosobowej działalności za należności przedsiębiorstwa odpowiada całym swoim majątkiem. Warto podkreślić, że jeśli nie została ustalona rozdzielność majątkowa, to za powstałe długi współodpowiedzialny jest także małżonek.

Prowadzenie firmy należy do obowiązków właściciela. Jednak istnieje możliwość ustanowienia pełnomocnictw, na mocy których osoby trzecie mogą reprezentować interesy przedsiębiorstwa – np. księgowa w Urzędzie Skarbowym.

Spółka cywilna

Do założenia spółki cywilnej potrzeba co najmniej dwóch osób. Wspólnikiem może zostać osoba fizyczna lub prawna. Numer REGON otrzymuje się w GUS. Natomiast NIP w Urzędzie Skarbowym. Po rozwiązaniu spółki numery są bezpowrotnie kasowane.

Niezbędnym elementem spółki cywilnej jest wkład własny. Każdy ze wspólników ma obowiązek wnieść część swojego majątku, wkład nie musi mieć formy gotówki – może nim być np. ruchomość w postaci samochodu. Wypracowane zyski i odpowiedzialność za długi przypada na każdego ze wspólników równomiernie ( chyba, że umowa spółki stanowi inaczej). Za niespłacone zobowiązania wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem.

Sprawy spółki mogą być prowadzone przez każdego ze wspólników. W tym przypadku również istnieje możliwość ustanowienia pełnomocnictwa na osobę trzecią.

Formularz CEIDG-1 – kluczowy wniosek do założenia działalności

Najważniejszym wnioskiem, niezbędnym do założenia firmy jest CEIDG-1. Wraz ze złożeniem wniosku następuje rejestracja działalności. W przypadku spółek cywilnych każdy ze wspólników musi złożyć wniosek osobno. Dokument można wypełnić tradycyjnie lub za pomocą specjalnego kreatora. Uzupełnienie wniosku online jest darmowe. Co ciekawe istnieje kilka możliwości złożenia formularza:

  • w urzędzie gminy lub dzielnicy,
  • elektronicznie przy wykorzystaniu podpisu kwalifikowanego (zabezpieczonego lub nie),
  • listem poleconym (wymagany jest podpis, który jest poświadczony notarialnie).

Formularz CEIDG-1 jest kluczowym elementem rejestrowania działalności. Wniosek pełni kilka funkcji:

  • na jego mocy można uzyskać wpis w rejestrze REGON i NIP,
  • wypełniając formularz wnioskodawca określa formę opodatkowania,
  • formularz jest też zgłoszeniem lub zmianą zgłoszenia do odprowadzania składek do ZUS,
  • jest także oświadczeniem o kontynuowanie ubezpieczenia dla rolników.

Rejestracja w Urzędzie Skarbowym

Kolejnym krokiem jest rejestracja firmy jako podatnika VAT. W tym celu należy złożyć w Urzędzie Skarbowym specjalny formularza VAT–R. Warto zaznaczyć, że wspólnicy spółki cywilnej mają obowiązek uregulowania formalności odnoszących się do podatku cywilnoprawnego (PCC 3). Co więcej założyciele spółki muszą dokonać opłaty w wysokości 0,5 proc. całego wkładu własnego. Czas na uiszczenie płatności wynosi 14 dni od złożenia wniosku.

Formy opodatkowania – która opcja jest najlepsza?

Istotnym elementem wniosku CEIDG-1 (punkt 18 i 19) jest wybór formy opodatkowania. W momencie gdy wnioskodawca nie określi formy, to powstały dochód zostanie opodatkowany według zasad ogólnych.

Istnieją cztery możliwości opodatkowania:

  1. Opodatkowanie na zasadach ogólnych – podstawą opodatkowania jest uzyskany dochód (różnica między przychodem, a kosztem uzyskania przychodu). Wysokość podatku jest określona na poziomie 18 proc. dla przychodu poniżej 85 528 zł. Dla kwot wyższych stawka wynosi 32 proc. Plusem rozwiązania są ulgi – np. ulga prorodzinna, budowlana, wydatki na internet,
  2. podatek liniowy – analogicznie jak w opodatkowaniu na zasadach ogólnych, podstawą opodatkowania jest różnica między przychodem, a kosztami. Wysokość podatku jest stała i niezależnie od dochodów wynosi 19 proc.
  3. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – podstawą opodatkowania jest przychód, ale bez odejmowania kosztów. Całkowity przychód nie może przekraczać 250 tys. euro. W tym przypadku podatnik ma do wyboru pięć stawek: 3 proc., 5,5 proc., 8,5 proc., 17 proc. i 20 proc. Ta forma opodatkowania wymaga uproszczonej ewidencji przychodów. Ponadto przedsiębiorca ma obowiązek przechowywania dowodów zakupów oraz musi prowadzić wykaz środków trwałych. Ten rodzaj opodatkowania jest dedykowany dla przedsiębiorców, którzy wykazują niewielkie przychody.
  4. karta podatkowa – cechą charakterystyczną tej formy opodatkowania jest fakt, że wysokość daniny jest ustalana indywidualnie z Urzędem Skarbowym. Kwota podatku zależy m.in. od rodzaju wykonywanych usług, liczby mieszkańców miejscowości gdzie prowadzona jest działalność czy od wieku podatnika.

Problemy młodych przedsiębiorców – duża konkurencja i brak płynności finansowej

Niestety nie wszystkie działalności gospodarcze odnoszą sukces. Prawie 80 proc. firm upada w ciągu dwóch pierwszych lat działalności. Najwięcej przedsiębiorstw zamyka się w województwie mazowieckim i śląskim. Powodem takiego stanu rzeczy jest duża konkurencja na rynku, ograniczenia prawne i niedostateczne środki na rozwój.

Według badania zrealizowanego przez Bussines Link w 2014 roku, co czwarta polska firma musiała zakończyć działalność ze względu na ograniczony dostęp do finansowania zewnętrznego.

Finansowanie zewnętrzne – sposobem na rozwój firmy

Najbardziej znanymi formami finansowania działalności są kredyty i pożyczki pozabankowe dla firm. Oprocentowanie jest stosunkowo niskie. Kwoty kredytów są wyższe, od pożyczek. Minusem opcji bankowej są wymagania. Przedsiębiorca, który chce skorzystać z produktu bankowego musi posiadać pozytywną historię kredytową i bardzo wysoki scoring BIK. Kredytu nie zaciągną także młode firmy. Zazwyczaj banki wymagają, by działalność funkcjonowała co najmniej od roku. Także w przypadku problemów z zaległościami, firmy mogą korzystać z pożyczek na spłatę US.

Z kolei firmy pożyczkowe udzielają nieco niższych kwot. Oprocentowanie jest wyższe niż w banku. Jednak historia kredytowa i ocena punktowa mają niewielkie znaczenie. Co więcej procedura wnioskowania jest uproszczona, co za tym idzie potrzebne pieniądze można otrzymać już następnego dnia od złożenia formularza. Dodatkowo istnieje możliwość wpisania odsetek do kosztów prowadzenia działalności. Instytucje pozabankowe udzielają pożyczek firmom w pierwszym dniu ich funkcjonowania

Ciekawym rozwiązaniem jest również leasing. Jest to forma dzierżawy. Najczęściej leasinguje się ruchomości w postaci pojazdów. Plusem rozwiązania są ulgi podatkowe. Ta forma stanowi ciekawą alternatywę dla kredytu na samochód.

Mniej znaną formą finansowania inwestycji jest kredyt kupiecki. Jest to nic innego jak wydłużony termin płatności za zakupiony towar. Zaletą rozwiązania jest zachowanie płynności finansowej i niski koszt zobowiązania.