Liczba walut na świecie

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) uznaje 180 walut świata. Wykluczając waluty, które nie mają niezależnego kursu (np. bułgarski lew jest na ‘sztywno’ powiązany z Euro), liczba światowych walut spada do 130.

Liczba 180 uznaje jedynie waluty wydawane przez kraje podawane przez ONZ za legalnie istniejące. Tak naprawdę walut, które posiadają jakąś wartość istnieje jednak znacznie więcej. Taką walutą jest np. Scudo maltańskie. Jest to waluta Suwerennego Zakonu Maltańskiego (nie mylić z krajem i wyspą Maltą). Scudo jest na stałe powiązane z euro w parytecie 1 scudo = 0,24 euro. Innym przykładem działającej waluty, ale takiej, która nie jest uznawana za walutę przez ONZ jest dram karabachski, wydawany przez oficjalnie nieistniejącą Republikę Górskiego Karabachu. Podobną walutą jest też Rubel naddniestrzaśki, którego użyjemy wyłącznie w Naddniestrzu. W takich ‘półoficjalnych’ krajach należy uważać na kwestię wymiany walutowej, szczególnie jeśli dokonujemy jej przez bankomat lub w sklepie (tzw. DCC).

Liczba walut lokalnych

Inne ‘nieprawdziwe’ waluty to pieniądze zastępcze i waluty lokalne. Pieniądzem zastępczym mogą być żetony, bony czy karty prezentowe, a nawet waluty w grach komputerowych – wszelkie przedmioty mające spełniać rolę podobną do pieniędzy, ale niewydawane przez bank centralny. W Polsce przykładem waluty zastępczej były bony PeKaO wydawane w okresie PRL-u. Można było z nich korzystać wyłącznie w sklepach PEWEX i Baltona.

Waluty lokalne to pieniądze wydawane przez miasto bądź inną jednostkę lokalną. Zazwyczaj taka waluta jest ściśle powiązana z wydawaną przez bank centralny walutą krajową. Szacuje się, że takich walut jest na świecie kilka tysięcy (!). Najbardziej znane z nich to:

  • Eusko – waluta francuskich Basków.
  • Fureai kippu – japońska waluta dla seniorów.
  • Funt Lewes – lokalna waluta z Lewes w Wielkiej Brytanii.
  • Dolar Calgary – lokalna waluta z Calgary w Kanadzie.
  • Wörgl – niemiecka waluta lokalna z czasów 20-lecia międzywojennego. Zdaniem wielu ekonomistów uratowała lokalną ekonomię podczas kryzysu gospodarczego.
  • Zielony – Polska Waluta Lokalna.

Takich walut próżno jednak szukać w kantorach internetowych, takich jak walutomat. Można w nich kupić jedynie waluty obsługiwane przez banki, czyli oficjalne waluty narodowe.

Istnieją też waluty, do których nie mamy dostępu jako osoby prywatne czy nawet firmy. Są to instrumenty finansowe takie jak dolar międzynarodowy i rubel transferowy. Używa się ich do tworzenia statystyk i rozliczeń międzynarodowych. Nie posiadają fizycznej reprezentacji (monet, banknotów), ale znajdziemy je np. w bankach, gdzie służą jedynie jako narzędzie do przeróżnych obliczeń.

Kryptowaluty i inne waluty alternatywne

Walutami są też niewątpliwie kryptowaluty, czyli waluty cyfrowe. Najbardziej znaną kryptowalutą jest oczywiście BitCoin. Większość z kryptowalut jest wydawana przez prywatne podmioty. Charakteryzują się tym, że może je ‘wydobywać’ czyli otrzymywać w zamian za szyfrowanie przeprowadzanych nimi transakcji. Większość kryptowalut nie jest fiduacyjna, co oznacza, że ich ilość jest ograniczona (tak jak np. złota) przez co niektóre z nich osiągają wysokie ceny. Kryptowalut i technologii blockchain można używać w przeróżnych celach – nie służą, jak myślą niektórzy, wyłącznie do spekulacji i gromadzenia kapitału. Można ich używać np. do weryfikacji tożsamości czy błyskawicznych i tanich przelewów międzynarodowych z pominięciem systemu bankowego. Według agregatorów kryptowalut1 na rynku istnieje obecnie niemal 5 100 instrumentów tego typu.

Innym typem waluty, który był powszechnie stosowany przed XIX i XX były waluty reprezentatywne. Były to certyfikaty pozwalające wymienić walutę (kawałek papieru) na np. złoto lub srebro. Amerykański dolar był wymienny na złoto jeszcze do lat 70 XX wieku. Taki typ waluty jest najbardziej naturalny i instynktownie zrozumiały, bo istniał jeszcze przed powstaniem państw. Nie wszystkim osobom na świecie podoba się stan rzeczy, w którym pieniądze mają jedynie umowną wartość. Z tego powodu powstają waluty wirtualne, które są przypisane do złota. Należy na nie uważać, gdyż wiele z takich walut okazało się po prostu oszustwami.

Najtańsza waluta świata

Niespotykanie tanie waluty występują ze względu na załamanie gospodarcze emitującego je kraju. Bank centralny stara się wtedy spłacić długi państwa dosłownie drukując pieniądze. Tracą na tym oczywiście osoby posiadające jakiekolwiek oszczędności w danej walucie. Obecnie, w 2020 roku, najsłabszą walutą świata jest wenezuelski boliwar. Jeden dolar jest czarnorynkowo wart niemal 260 000 boliwarów. Niedawno ta waluta uległa denominacji, kiedy przeliczono ‘starego’ boliwara na nowego w stosunku 100 000:1. Jesteśmy przekonani, że w momencie ukazania się tego artykułu wartość boliwara będzie jeszcze niższa. Drugą walutą świata znaną z niestabilności jest irański real, który jest obecnie wyceniany na 220 000 jednostek za jeden dolar. Słaby kurs walut zależy w tym przypadku od międzynarodowych sankcji gospodarczych nałożonych na te kraje oraz nieodpowiedzialnej polityki gospodarczej.

Obie te waluty nie mogą jednak równać się z historycznymi rekordzistami. Najmniej warte było węgierskie pengo w latach tuż po II wojnie światowej. W szczytowym momencie wartość tej waluty dwukrotnie obniżała się co 14 godzin, a najwyższy dostępny banknot przyjął nominał 100 kwintylionów (10 do 20 potęgi). Walutę zdenominowano do forinta w przeliczeniu 1:400 oktylionów (10 do 29 potęgi). Podobną wartość pego miało do ówczesnego dolara. Drugim światowym rekordzistą był dolar Zimbabwe. Wielu z nas pamięta obrazy z tego afrykańskiego kraju, gdzie do zwykłych transakcji w sklepie używano taczek z banknotami. Inflacja w tym kraju osiągnęła rozmiar dwukrotnego pomniejszania wartości waluty co 24 godziny. Dla osób chcących zostać od ręki milionerami mamy przykrą informację. Kantory internetowe, takie jak Amronet obsługują jedynie główne waluty światowe. Kolekcjonerzy niecodziennych walut powinni udać się na jeden z popularnych serwisów aukcyjnych.

Najdroższa waluta świata

Wiele osób uważa, że im droższa waluta, tym większa wartość ekonomii kraju, który ją wydaje. Do pewnego stopnia tak jest, dlatego znając te prawidłowość na kursach walut można nieźle zarobić. Najbardziej wartościowymi walutami nie są jednak dolar, euro i funt, a dinar kuwejcki. Jeden dinar kosztuje obecnie około 12 zł. Do grona najdroższych walut zaliczają się też inne pieniądze wydawane przez kraje znajdujące się nad zatoką perską, czyli dinar bahrański, oraz rial omański. Oba kosztują około 10 zł.

Wśród większych krajów rekordzistą jest niezmiennie funt brytyjski, który kosztował niegdyś nawet 6 zł. W Europie cenną walutą był również łotewski łat, ale został zastąpiony przez euro. Przed denominacją cena łata wynosiła około 6 zł.

Najdroższe monety, banknoty i najwyższe nominały na świecie

Kolekcjonerzy (zwani numizmatykami) nadają unikatowym okazem monet i banknotów niebotyczne ceny Przykładowo moneta Double Eagle, której egzemplarze przez dziesiątki lat chciało zniszczyć FBI jest wyceniana na ponad 7 mln dolarów. Najdroższą monetą świata jest Flowing Hair dollar, czyli pierwsza moneta wybita przez rząd Stanów Zjednoczonych. Jej kolekcjonerska wartość przekracza 10 mln USD.

Osobnym zagadnieniem są najwyższe nominały. Wiele osób kojarzy banknoty o wartości 500 euro i 500 zł. Bez problemu dostaniemy je w większości kantorów internetowych. Te wartości nie przedstawiają się jednak imponująco w porównaniu do najwyższych nominałów dolara amerykańskiego, które osiągają wartości 10 000 i 100 000 dolarów. Są to kwoty zbliżone do najwyższego na świecie oficjalnego limitu na karcie kredytowej, który wynosi 100 000 dolarów.

Inne wartościowe banknoty to 100 000 peso filipińskich (około 7 500 zł) oraz 500 000 bahtów tajlandzkich (około 60 000 zł). Największym istniejącym banknotem jest 100 mln brytyjskich funtów, zwany też Tytanem. Tego banknotu (podobnie jak 100 000-dolarowego) używa się wyłącznie do operacji bankowych. Jego posiadanie przez osobę fizyczną nie jest legalne, a przy tym byłoby całkowicie niepraktyczne.

  1. https://news.bitcoin.com/altcoins-why-over-5000/