Polski Ład i zmiany w systemie podatkowym

W efekcie długich prac legislacyjnych trwających od 15 maja 2021 r., Sejm 1 października 2021 roku przyjął projekt Nowego Ładu, obejmujący m.in. nową ustawę podatkową. Jak podają autorzy programu, na zmianach w opodatkowaniu skorzystać ma 18 milionów Polek i Polaków – w szczególności osoby zarabiające najmniej, rodziny z dziećmi i emeryci. Reforma ma zapewnić sprawiedliwy i proporcjonalny sposób płacenia podatku dochodowego.

Założenia planu przewidują pozytywne efekty zmian podatków, które można przedstawić następująco:

  • obniżkę podatków dla 18 milionów Polaków,
  • podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł,
  • nową, wyższą stawkę drugiego progu podatkowego – 120 000 zł,
  • dla 23 mln obywateli zmiany będą korzystne lub neutralne,
  • szacowany, roczny zysk płynący z zastosowania nowych zasad opodatkowania, twórcy oceniają na minimum 560 zł na plus, dla każdej osoby w skali roku,
  • emerytury bez podatku do 2500 PLN.

W jaki sposób partia PiS chce osiągnąć powyższe efekty? Jak zakładają sami autorzy Polskiego Ładu, zmiany będą korzystne lub neutralne dla 23 milionów Polaków – pozytywny wpływ zmiany progów podatkowych mają odczuć zarówno pracownicy na etatach, przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą i emeryci. Co czeka pozostałe 15 milionów obywateli opodatkowanych w Polsce?

Nowa, wyższa kwota wolna od podatku – 30 000 zł

Jedną z najważniejszych modyfikacji Nowego Ładu jest zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł. Obecnie kwota ta wynosi 8 tysięcy złotych – różnica jest znaczna. Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym ma wejść w życie 1 stycznia 2022 roku. Co to oznacza w praktyce dla osób zatrudnionych, pracodawców i przedsiębiorców?

  • Osoby zarabiające poniżej 2500 zł netto miesięcznie, w ogóle nie zapłacą podatku PIT, ponieważ ich roczny dochód nie przekroczy 30 tys. zł! Zmiana ma na celu wzrost progresywności klina podatkowego i obniżenie daniny dla obywateli o niskich i średnich zarobkach.
  • Podatku dochodowego nie zapłaci w Polsce aż 9,5 miliona osób. Autorzy planu zakładają, że dzięki temu w kieszeniach Polaków zostanie aż 14 mld zł!
  • Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach podatku liniowego nie będą mieli dostępu do nowej kwoty wolnej od podatku. Rozliczanie się w tym systemie podatkowym może się okazać nieopłacalne dla mniejszych firm. Eksperci szacują, że podatek liniowy opłaca się jedynie podatnikom uzyskującym dochód w kwocie powyżej 200 000 zł.

Nowy, wyższy drugi próg podatkowy – 120 000 zł

Kolejna zmiana podatków Nowego Ładu to podniesienie II progu podatkowego z dotychczasowych 85 000 zł do 120 000 zł. Dochód, który objęty jest stawką 32 procent, będzie dotyczył tylko kwoty powyżej 120 tys. zł – powyżej tego dochodu, od każdej złotówki odprowadzane będzie 32 grosze. Jeśli podatnik zmieści się w zakresie 85 tys. do 120 tys. zł, to odprowadzi tylko 17 groszy od każdej zarobionej złotówki.

Dzięki temu podatek objęty 32-procentowym progiem, zapłaci blisko 620 tys. mniej Polaków. Zdaniem autorów Nowego Polskiego Ładu Podatkowego, decyzja o podniesieniu kwoty II progu podatkowego wynika z rosnącego poziomu życia w Polsce. Nowy podział podatkowy ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów we wrześniu 2021 r..

Składka zdrowotna w Nowym Ładzie Podatkowym

Zmiany zajdą również w płaceniu ryczałtowej składki zdrowotnej. Program Nowego Ładu wskazuje, że na ten moment jest ona odprowadzana niesprawiedliwie. Więksi przedsiębiorcy, których przychód wynosi nawet 100 tys. zł miesięcznie, płacą jedynie 382 zł. Za to pracownicy zarabiający minimalną krajową, tj. 2800 zł, obciążeni są niewiele mniejszą kwotą, bo 217 zł.

W związku z tym, rząd planuje obciążyć obywateli składką zdrowotną zależną od dochodu i wynoszącą 9%. Przykładowo: na ten moment przedsiębiorca zarabiający 20 000 zł miesięcznie odprowadza składkę zdrowotną w wysokości 381 zł. Po wprowadzeniu reguł Polskiego Ładu, to zobowiązanie będzie wynosiło 9% od jego dochodu, czyli aż 1800 zł! Co więcej, już od przyszłego roku, 2022, zostanie zniesiona możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Co przyniesie zmiana sposobu wyliczania składki zdrowotnej?

Nowy Ład ma na celu wyrównać różnice w sposobie rozliczania osób zatrudnionych na umowie o pracę i przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Aktualnie system ochrony zdrowia opiera się na składkach płaconych przez tzw. “etatowców”. Zmiany mają wprowadzić sprawiedliwość w sposobie naliczania składek, które będą adekwatne do uzyskiwanego dochodu.

W tym aspekcie, Nowy Polski Ład Podatkowy ponownie komplikuje sytuację osobom samozatrudnionym i małym przedsiębiorcom, prowadzących rozliczenie na zasadach podatku liniowego. Dotychczasowa składka zdrowotna, po odliczeniu od podatku, wynosiła 7,75% i była bardziej opłacalna. Wprowadzenie zmiany wyliczania składki zdrowotnej spowoduje, że lepszym rozwiązaniem dla wielu małych biznesów w Nowym Ładzie będzie przejście na ogólne zasady rozliczania.

Nowy Ład – podatki dla osób fizycznych

Celem zmian podatkowych Nowego Ładu jest zapewnienie sprawiedliwych warunków dla wszystkich Polaków. Docelowo największe korzyści mają odczuć osoby zarabiające najmniej, rodziny z dziećmi i emeryci. Poniżej szczegółowo prezentujemy największe zmiany które przyniosą podatki Polskiego Ładu, które wpłyną na poszczególne grup społeczne.

Ulga dla klasy średniej

Jak prognozują twórcy Nowego Ładu, program ten nie wpłynie negatywnie na status polskiej klasy średniej. To mają zapewnić ulgi podatkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę, osiągających roczny dochód w przedziale 70-130 tys. zł, tj. 6-10 tys. zł miesięcznie.

Sceptycy Polskiego Ładu obawiają się, że to właśnie kosztem średnio zarabiających Polaków zostaną zrealizowane pozostałe punkty programu. Już teraz upatrują nieścisłości w założeniach projektu nowej ustawy podatkowej, słusznie zauważając, że ulga podatkowa nie obejmuje dochodów uzyskanych z honorariów za prawa autorskie. Na tym ucierpią: naukowcy, wykładowcy uniwersyteccy, artyści czy pisarze.

Zmiana systemu naliczania podatku od dochodu z najmu prywatnego

W ramach nowych podatków Polskiego Ładu, od 1 stycznia 2023 roku zmieni się metoda rozliczania podatku od najmu prywatnego. Będzie to możliwe tylko na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych, w wysokości 8,5% do kwoty 100 000 zł rocznych przychodów oraz 12,5% od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł przychodów. Co to oznacza?

  • Do tej pory podatnik mógł sam zdecydować czy chce się rozliczać na zasadach ogólnych czy ryczałtowych – nowelizacja ustawy podatkowej spowoduje znaczne straty u osób uzyskujących wysokie dochody z najmu prywatnego.
  • Opodatkowaniu na zasadach ogólnych podlegał sam dochód, czyli kwota po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu – dzięki temu, osoby które uzyskiwały do 8000 zł zysku mogły być całkowicie zwolnione z płacenia podatku.

Co spowoduje zmiana systemu podatku od dochodu z najmu prywatnego w Polskim Ładzie?

  • Nowe zasady rozliczania spowodują, że mimo iż stawka podatkowa jest niższa to podatek do zapłaty będzie wyższy, gdyż będzie on liczony od przychodu, a nie od dochodu.
  • Osoby, które zaliczają się do niższego progu podatkowego, będą zmuszone do płacenia ryczałtu od uzyskiwanych przychodów, bo w ryczałcie nie odlicza się kwoty wolnej od podatku.

Korzyści z Nowego Ładu Podatkowego dla emerytów i rencistów

Nowy Ład wprowadza także szereg udogodnień mający wesprzeć emerytów i politykę prorodzinną. W ramach zmian programowych kwota emerytury ma zostać podwyższona do 2500 zł! W rocznym rozrachunku przeciętny emeryt może otrzymać nawet o 2000 zł więcej! Emerytura do kwoty 2500 zł nie będzie objęta podatkiem.

Co więcej, osoby, które będą kontynuowały pracę po osiągnięciu wieku emerytalnego zostaną zwolnieni z rozliczania podatku dochodowego – PIT-0 dla Seniora. Dzięki temu zwiększy się ich pensja netto, a dalsza aktywność na rynku pracy dodatkowo powiększy emeryturę.

Jak podatki Nowego Ładu wpłyną na rodziny?

Kolejna propozycja zmian Polskiego Ładu dotyczy rodzin i obejmuje m.in.: PIT zero dla rodzin 4+ – każdy rodzic co najmniej czwórki dzieci, zarabiający poniżej 85 528 zł rocznie nie będzie płacił PIT. Dodatkowo Nowy Ład wprowadzi możliwość rozliczania się razem jako małżeństwo. Taka opcja sprawi, że będzie można rozliczyć się korzystając z kwoty wolnej od podatku, która w tym przypadku wynosi 60 tysięcy złotych. Większe korzyści odczują małżeństwa z dziećmi. Wspólne rozliczenie zaowocuje miesięcznym zyskiem na poziomie kilkuset złotych – zależnie od poziomu zarobków – a dodatkowo małżeństwo będzie mogło skorzystać z ulgi podatkowej na dzieci.

Zalety tej kwestii zmian podatkowych Polskiego Ładu świetnie obrazuje przykład udostępniony na stronie podatki.gov.pl.

Małżeństwo z dwójką dzieci, gdzie jeden z małżonków zarabia 5 000 zł brutto miesięcznie, a druga 1500 zł brutto, po wspólnym rozliczeniu są w stanie zyskać rocznie nawet 4 tys. złotych rocznie. Odliczenie od podatku ulgi na dwójkę dzieci, dodatkowo przyniesie 2200 zł.

Polski Ład Podatkowy dla przedsiębiorców – Pakiet nowych ulg dla biznesu

Polski Ład planuje złożoną reformę systemu rozliczania podatków dla przedsiębiorstw. W ramach zmian podatkowych Nowego Polskiego Ładu zostaną wprowadzone ulgi podatkowe oraz programy rozwoju. Ma to na celu ułatwienie rozwoju istniejącym firmom, które poszukują innowacji usprawniających działanie oraz przyciągnięcie do Polski nowych przedsiębiorców i kapitału.

W ramach Pakietu dla Biznesu, Nowy Ład przewiduje ulgi nie tylko dla samych przedsiębiorców, ale również dla osób fizycznych. Osoby zatrudnione w wybranych branżach będą mogły pośrednio skorzystać na zmianach podatkowych w Polskim Ładzie dla przedsiębiorców, uzyskują np. lepsze warunki zatrudnienia. Zmiany przewidują:

  • ulgi na innowacje,
  • ulgi na rozwój firmy,
  • ulgi dla inwestorów,
  • repatriację kapitału.

Nowe ulgi na innowacje

Propozycja ulg z jaką wychodzi Ministerstwo Finansów, obejmuje:

  • ulgę badawczo-rozwojowa (B+R) – wsparcie prac koncepcyjnych nad nowym produktem, dzięki którym koszt opracowania nowego towaru lub wdrożenia innowacji w firmie będzie niższy,
  • ulga na prototyp – wspomaga przeniesienie pomysłu na język praktyki i produkcji, z tytułu ulgi przedsiębiorca zyska możliwość odliczenia dodatkowych 30% wydatków od podstawy opodatkowania – nie więcej niż 10% dochodu,
  • ulga na wsparcie innowacyjnych pracowników – wsparcie dla firm, które umożliwi zaoferowanie ekspertom (IT, design, automatyzacja, farmacja, wirusologia, budownictwo) lepszych warunków zatrudnienia,
  • ulga na robotyzację – ułatwienie dla firm, które chcą rozwinąć produkcję przez zastosowanie robotów przemysłowych,
  • ulga IP-Box -rozwiązanie stworzone dla podatników, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową – preferencyjne opodatkowanie dochodów z praw własności intelektualnej, które podlegają ochronie prawnej i zostały wytworzone lub rozwinięte w ramach działalności B+R.

Nowe ulgi na rozwój

Zmiany podatkowe w ramach Nowego Ładu na rozwój ma promować inwestycje i zminimalizować formalności przy rozliczaniu podatków. Ważnym elementem zmian będzie wprowadzenie pakietu ulg podatkowych:

  • ulga na IPO,
  • ulga konsolidacyjna – wspierająca proces łączenia się przedsiębiorstw, w celu zwiększenia ich znaczenia na rynku,
  • ulga na ekspansję – zachęta do zdobywania nowych rynków zbytu,
  • ulga dla inwestujących za pośrednictwem funduszy Venture Capital.

Dodatkowo, Nowy Ład proponuje alternatywę dla ulg w postaci estońskiego CIT, Corporate Income Tax, czyli podatku pobieranego od podmiotów posiadających osobowość prawną. Zastosowanie rozwiązania podatkowego na wzór estoński pomoże uszczelnić system podatkowy – ograniczy tzw. “wypłaty pod stołem”.

Co to jest estoński CIT?

Estoński CIT to rozwiązanie stworzone na wzór estońskiego systemu podatkowego, które pozwala na odłożenie momentu zapłaty podatku do czasu wypłaty zysku. Przedsiębiorcy na estońskim CIT nie korzystają z ulg, a w zamian za to nie płacą w ogóle podatku, aż do czasu kiedy zdecydują się wypłacić zyski inwestorom. Nowoczesny system opodatkowania w systemie estońskim promuje inwestycje i minimalizuje formalności przy rozliczaniu podatków.

Nowe ulgi dla inwestorów

Nowy Ład proponuje rozwiązania podatkowe, które usprawnią prowadzenie działalności gospodarczej. W ramach programu, rząd przewiduje m.in.:

  • stworzenie Centrum Obsługi Podatkowej Inwestora (Investor Desk) – usprawnienie obsługi podmiotów w kwestii rozliczeń podatkowych,
  • Interpretację 590 – porozumienie inwestycyjne zawierane bezpośrednio z Ministrem Finansów, które umożliwi połączenie interpretacji wielu organów podatkowych w jedną,
  • tworzenie Grup VAT – aktualnie podatkowe grupy kapitałowe w Polsce wspólnie mogą rozliczać tylko CIT.

Repatriacja kapitału

Nowy Ład oparty jest na 5 filarach podatkowych, z których jeden zakłada zagwarantowanie warunków dla powrotu Polaków mieszkających i pracujących za granicą. Kolejny pakiet ulg podatkowych, nazywany pakietem repatriacji kapitału obejmuje wdrożenie:

  • ulgi dla pracowników i małego biznesu, wracających do Polski po 3 latach mieszkania i zatrudnienia za granicą – 4 lata ulgi obniżającej podatki i składki ZUS,
  • ryczałtu dla nowych inwestorów – możliwość skorzystania z dodatkowej formy opodatkowania przychodów zagranicznych dla osób fizycznych,
  • bezpieczny powrót kapitału,
  • ulgi na CSR – uatrakcyjnienie inwestycji w sferze kultury, sportu, nauki i szkolnictwa wyższego przez zastosowanie,
  • fundacji rodzinnych – usprawnienie i przedłużenie działalności firm o charakterze rodzinnym.

Nowy Polski Ład – jakie inne zmiany szykuje rząd?

Nowy Polski Ład to zaproponowany przez rząd program społeczno-gospodarczy, który powstał w odpowiedzi na szkody wyrządzone przez pandemię COVID-19. Plan zakłada liczne zmiany w 10 obszarach życia Polek i Polaków, m.in.:

  • poprawę sytuacji służby zdrowia,
  • inwestycje w energetykę,
  • rozwój kultury, sztuki i nauki w wielu płaszczyznach,
  • zwiększenie liczby miejsc do pracy i poprawę warunków zatrudnienia,
  • rozwój infrastruktury – transportu, usług społecznych, informatycznej,
  • działania proekologiczne,
  • cyfryzacja kraju w ramach CyberPoland 2025,
  • wsparcie emerytów i rencistów,
  • rozwój polityki prorodzinnej,
  • pomoc dla rolników.

Szczególnie interesujące wydają się plany dotyczące dopłat do mieszkań i dofinansowania wkładu własnego. Rząd przewiduje również nowe atrakcyjne warunki budowy domu – do 70m2. Budynek można będzie postawić bez pozwolenia na budowę – wystarczy samo zgłoszenie podjęcia działania. Dzięki temu ilość formalności przy budowie domu zostanie ograniczona.

Plan sprawiedliwego systemu podatkowego – szanse powodzenia

Program Nowy Ład jest w rzeczywistości programem wyborczym partii PIS, który można uznać za rozpoczęcie kampanii wyborczej do wyborów parlamentarnych, zaplanowanych na rok 2023. Głównym założeniem planu jest “jak najszybszy powrót na ścieżkę wzrostu gospodarczego i kontynuację budowy polskiego państwa dobrobytu”, który we wstępie do programu jest również opisany jako kompleksowa strategia skutków pandemii.

Jest to projekt, który świetnie prezentuje się w teorii. Inną kwestią jest wprowadzenie planu w rzeczywistość – realizacja części założeń programowych wybiega aż do roku 2030.