Co to jest CIT?

Podatek dochodowy (CIT) z ang. Corporate Income Tax jest pobierany od podmiotów posiadających osobowość prawną i zdolność do czynności prawnych. CIT jest podatkiem bezpośrednim. Podstawą prawną jest ustawa o podatku dochodowym z 1992 roku. W styczniu 2017 roku dochody państwa z podatku CIT wyniosły 2,8 mld zł. Warto zaznaczyć, że podatkiem od osób prawnych nie są objęte jednoosobowe działalności gospodarcze i spółki cywilne.

Kto płaci podatek CIT?

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym, obowiązek opłacenia CIT, mają następujące podmioty:

  1. osoby prawne;
  2. jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej – z wyłączeniem spółek niemających osobowości prawnej z zastrzeżeniem ust. 1 i 3;
  3. spółki bez osobowości prawnej, które mają siedzibę lub zarząd w innym państwie. Warunek – w kraju, w którym jest zarejestrowana spółka, podmiot jest osobą prawną i płaci w tym państwie podatek od całości swoich dochodów;
  4. spółki prawa handlowego, które posiadają osobowość prawną.

Ustawa o CIT nie ma zastosowania w sytuacji, gdy przychody:

  1. pochodzą z działalności rolniczej. Wyjątek – jeśli źródłem zarobku przedsiębiorstwa jest specjalna produkcja rolna. Również w takim przypadku podatek dochodowy ma zastosowanie, jeżeli przychody są ustalane, w celu określenia dochodów wolnych od podatku dochodowego;
  2. pochodzą z gospodarki leśnej, w rozumieniu ustawy o lasach;
  3. są wynikiem działalności żeglugowej, opodatkowanej podatkiem tonażowym.

Zwolnienie podmiotowe – instytucje i przedsiębiorstwa, które nie płacą CIT

Zgodnie z art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, CIT nie płacą:

  1. Skarb Państwa,
  2. Narodowy Bank Polski,
  3. jednostki budżetowe,
  4. państwowe fundusze celowe – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej,
  5. przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami,
  6. jednostki samorządu terytorialnego,
  7. Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
  8. fundusze inwestycyjne otwarte oraz specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte,
  9. fundusze emerytalne,
  10. Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
  11. Bankowy fundusz gwarancyjny.

Zwolnienia przedmiotowe – w jakich sytuacjach nie ma obowiązku podatkowego?

Polskie prawo przewiduje również tzw. zwolnienia przedmiotowe z podatku CIT. Regulacje dotyczące tego typu zwolnień można znaleźć w art. 17 ustawy o podatku dochodowym.

Podatkiem CIT nie są objęte:

  1. dochody z tytułu sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego,
  2. dochody kościelnych osób prawnych,
  3. dochody z tytułu prowadzenia loterii fantowych i gry bingo,
  4. dochody spółdzielni mieszkaniowych,
  5. dochody z tytułu prowadzenia szkoły,
  6. dotacje otrzymane z budżetu państwa,
  7. odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych,
  8. dochody z tytułu narodowych funduszy inwestycyjnych,
  9. działalność partii politycznych, cele statutowe.

Dochód, a przychód – przedmiot opodatkowania

Zgodnie z art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przedmiotem opodatkowania jest dochód. Jego źródło nie ma znaczenia. Za dochód uznaje się nadwyżkę przychodów nad kosztami. Natomiast przychód to wszystkie zarobione przez podatnika pieniądze, wartości pieniężne, itd.

W momencie gdy przychody są niskie i w wyniku tego przedsiębiorca poniósł stratę, to istnieje możliwość, obniżenia dochodu o kwotę straty. Taki manewr można wykonać w ciągu pięciu lat podatkowych. Warto zaznaczyć, że wartość odliczenia w jednym z okresów rozliczeniowych nie może przekraczać 50 proc. wartości straty.

W sytuacji gdy podatnik osiąga zarobki na mocy praw autorskich lub dywidend i ma zarejestrowaną działalność poza granicami Polski, to wówczas przedmiotem opodatkowania jest cały przychód.

Warto zaznaczyć, że obowiązek podatkowy wynikający z CIT ma charakter ograniczony lub nieograniczony. Polega to na tym, że przedsiębiorstwa, które mają zarejestrowaną siedzibę w Polsce, płacą całość podatku od swoich dochodów.

Charakter nieograniczony występuje w sytuacji gdy siedziba lub zarząd podatnika mieści się poza granicami RP. Wysokość CIT jest uzależniona od dochodów uzyskanych w Polsce.

Podatek od osób prawnych należy uiścić po zakończeniu roku podatkowego. W tym celu należy złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie. Termin – do końca marca. Co więcej podatnik ma obowiązek wyrównać różnice między podatkiem, a opłaconymi odsetkami. Ponadto do zeznania podatkowego płatnik musi dołączyć roczny bilans finansowy.

Amortyzacja środka trwałego – obniżenie podatku dochodowego

Podatnicy CIT w celu obniżenia podatku dochodowego mają możliwość amortyzowania środków trwałych. W rozumieniu polskiego prawa podatkowego, za środek trwały uznaje się: nieruchomości lub ruchomości, które wchodzą w skład majątku przedsiębiorstwa.

Na czym to polega? Najprościej rzecz ujmując – środkiem trwałym jest ciężarówka o wartości 100 000 zł. Przedsiębiorca wrzucając całą wartość pojazdu w koszty, mocno zaniżyłby zyski, a co za tym idzie wysokość podatku dochodowego. Aby tego uniknąć ustawodawca wymaga tzw. odpisów amortyzacyjnych – czyli kosztu związanego ze stopniowym zużywaniem się środka trwałego. Warto zaznaczyć, że amortyzować można przedmioty leasingowane – np. samochody.

Amortyzacja może odbywać się w ramach comiesięcznych odpisów, kwartalnie, jednorazowo. Istnieją dwie metody odpisów amortyzacyjnych – liniowa i przyspieszona.

Stawki podatku dochodowego

Wysokość podatku CIT dla podmiotów, które mają zarejestrowaną siedzibę w Polsce:

  • 19 proc. – wysokość opodatkowania na zasadach ogólnych,
  • 15 proc. – stawka dla podmiotów, które rozpoczęły działalność w danym roku podatkowym. Dotyczy to tzw. małych podatników,
  • 19 proc. – stawka dotyczy dywidend i udziałów w zyskach. Dotyczy przedsiębiorców, którzy posiadają siedzibę lub zarząd na terenie Polski,
  • 19 proc. – stawce podlegają zagraniczne spółki, które są kontrolowane przez podmiot, który posiada siedzibę w Polsce.

Podmiot, który nie posiada siedziby lub zarządu na terytorium RP, a uzyskuje przychód w Polsce – podlega innym stawkom podatku CIT – 10 proc. i 20 proc.

Zmiany w podatku CIT 2018 – propozycja Ministerstwa Finansów

Trwają prace nad zmianami w podatku CIT. Na początku października 2017 roku do Sejmu trafił projekt, który ma na celu uniemożliwić stosowanie tzw. optymalizacji podatkowej. Nowe regulacje zakazują tzw. cienkiej kapitalizacji. Czyli – wpisywania w koszt prowadzenia działalności odsetek od pożyczek. Przepisy są pochodną dyrektywy unijnej 2016/1164 ATAD.

Warto zaznaczyć, że obowiązujące regulacje zakazują jedynie stosowania cienkiej kapitalizacji przy kredytach, które są udzielane między podmiotami powiązanymi. Natomiast propozycja Ministerstwa Finansów zakazuje tego procederu przy wszystkich formach tzw. finansowania zewnętrznego. To może być spory cios dla przedsiębiorców, ponieważ w celach inwestycyjnych, wielu z nich zaciąga pożyczki dla firm.

Celem projektu jest zwiększenie wpływów do budżetu. Przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2018 roku