Czym jest hipoteka umowna?

Mówiąc najprościej, hipoteka umowna to nic innego, jak przepisanie na osobę trzecią prawa do nieruchomości, w przypadku zaciągnięcia kredytu hipotecznego podmiotem będzie bank. W ten sposób instytucja finansowa może się zabezpieczyć przed ewentualną utratą wypłacalności (zdolności kredytowej) przez kredytobiorcę. Ponadto taki kredyt wiąże się z ogromnym wsparciem finansowym wnioskującego i ograniczenie rzeczowe np. do mieszkania przez kredytodawcę jest po prostu konieczne.

Hipoteka umowna jest regulowana i sankcjonowana przez artykuł 245. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego:

Art. 2451.

§ 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności.

§ 2. Jednakże do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości nie stosuje się przepisów o niedopuszczalności warunku lub terminu. Forma aktu notarialnego jest potrzebna tylko dla oświadczenia właściciela, który prawo ustanawia.

Art. 245 [1].

Do przeniesienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości potrzebna jest umowa między uprawnionym a nabywcą oraz – jeżeli prawo jest ujawnione w księdze wieczystej – wpis do tej księgi, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Hipoteka jest ustanawiana najczęściej w kredytach gotówkowych. Tego typu zabezpieczenia nie występują w kredytach gotówkowych.

Ustanowienie hipoteki umownej – jak to zrobić?

Ustanowienie hipoteki umownej np. przy kredycie na budowę domu jest dość prostym procesem, wystarczy, że kredytobiorca złoży w banku odpowiednie oświadczenie w formie umowy/aktu notarialnego. Jakie elementy powinny znaleźć się w takim dokumencie? Poniżej wymieniliśmy je wszystkie.

Umowa/akt notarialny o ustanowienie hipoteki musi zawierać następujące informacje:

  • datę złożenia oświadczenia właściciela nieruchomości o ustanowieniu hipoteki,
  • datę złożenia oświadczenia banku o udzieleniu kredytu hipotecznego,
  • numer księgi wieczystej nieruchomości, która ma zostać obciążona hipoteką,
  • zapis o wierzytelności pieniężnej, która ma zostać zabezpieczona hipoteką,
  • dane instytucji finansowej udzielającej kredytu hipotecznego,
  • dane osoby zaciągającej kredyt hipoteczny,
  • zapis o tzw. sumie hipotecznej (np. hipoteka umowna do kwoty 200 000 zł).

Trzeba również wiedzieć, że taki dokument może zacząć obowiązywać dopiero wtedy, gdy zostanie przyjęty przez wierzyciela, czyli w tym wypadku bank.

Jak przygotować wniosek o wpis hipoteki do księgi wieczystej?

Ustanowienie hipoteki umownej nie będzie możliwe, jeżeli nie zostanie wpisana do księgi wieczystej. Wniosek o taki wpis jest formularzem KW-WPIS, który może złożyć wierzyciel, czyli instytucja finansowa. Poniżej wskazaliśmy wszystkie zapisy, jakie powinny zawierać się w takim dokumencie.

  • nazwa Sądu Rejonowego,w którym prowadzona jest księga wieczysta,
  • numer księgi wieczystej nieruchomości, która powinna zostać obciążona hipoteka,
  • żądanie wpisu do księgi wieczystej,
  • wskazanie wnioskodawców i uczestników postępowania,

Do formularza należy dołączyć wykaz określonych dokumentów. Ponadto warto wiedzieć, że wniosek o wpis hipoteki do księgi wieczystej podlega opłacie sądowej w wysokości 200 zł.

Kiedy wygasa hipoteka umowna?

Hipoteka umowna wygasa wraz z chwilą wygaśnięcia wierzytelności, którą zabezpiecza. Co to oznacza? W przypadku kredytu hipotecznego wygaśnięcie hipoteki następuje w momencie, gdy kredytobiorca ureguluje ostatnią ratę kredytową i definitywnie zakończy spłatę zobowiązania finansowego.

Wraz z końcem okresu kredytowania instytucja finansowa powinna wydać nam oświadczenie o spłacie długu podpisane przynajmniej przez dwa podmioty, które ją reprezentują. Po uzyskaniu takiego dokumentu będziemy mogli złożyć w Sądzie Rejonowym wniosek o wykreślenie wpisu, do którego trzeba załączyć następujące dokumenty:

  • oświadczenie banku o spłaceniu zadłużenia,
  • dowód potwierdzający opłatę sądową,
  • w niektórych przypadkach sąd może nas poprosić o potwierdzenie tożsamości osób reprezentujących bank, które złożyły podpis na oświadczenie o spłacie kredytu.

Koszt złożenia wniosku o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej wynosi 100 zł. Opłatę można uregulować w kasie sądu.

  1. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19640160093