Co to jest harmonogram spłaty kredytu?

Harmonogram spłaty to informacja o wysokości i terminie spłaty rat kredytu. Ma formę prostej tabeli. W jasny i przejrzysty sposób wskazuje konkretne kwoty raty kredytu, które będziemy musieli zapłacić w każdym miesiącu kredytowania. Taka dokładna rozpiska jest bardzo pomocna, bo pozwala zorientować się w kwocie pozostałej do spłaty, wysokości rat oraz ich terminie.

Harmonogram spłaty może ulegać, i prawie zawsze ulega zmianom podczas spłaty kredytu. W takim przypadku bank musi nas poinformować o zmianie warunków spłaty, ale warto też co jakiś czas odwiedzać swoją bankowość internetową by zaktualizować posiadany harmonogram. To prosty sposób, by sprawdzić ile rat pozostało do spłaty kredytu.

Banki mają obowiązek dostarczyć harmonogram spłaty kredytu wraz z umową kredytową – zarówno w przypadku kredytów gotówkowych jak i hipotecznych.

Jak wygląda harmonogram spłaty – wzór

Zazwyczaj harmonogram prezentowany przez banki oprócz samej kwoty raty, terminu spłaty i łącznej kwoty pozostałej do spłaty posiada podział na ratę kapitałową i odsetkową. Taki podział jest istotny, bo dzięki niemu łatwiej zrozumieć dlaczego koszt jednej raty wzrasta lub spada. Przedstawiamy przykładowy wzór harmonogramu spłaty kredytu na 30 lat i 100 000 zł z ratami równymi i odsetkami o wysokości 3,7 proc.:

Data spłaty Część kapitałowa Część odsetkowa Kwota całej raty Pozostało do spłaty
2020-02-11 151,95 308,33 460,28 99 848,05
2020-03-11 152,42 307,86 460,28 99 695,63
2020-04-11 152,89 307,39 460,28 99 542,74
…. 460,28
2049-12-11 456,05 4,23 460,28 916,33
2050-01-11 457,46 2,83 460,28 458,87
2050-02-11 457,46 1,41 458,87 0,00

Z kolei jeżeli przyjmiemy spłatę rat malejących dla takiej samej kwoty kredytu, to harmonogram będzie przedstawiał się następująco:

Data spłaty Część kapitałowa Część odsetkowa Kwota całej raty Pozostało do spłaty
2020-02-11 277,78 308,33 586,11 99 848,05
2020-03-11 277,78 307,48 585,25 99 695,63
2020-04-11 277,78 306,62 584,40 99 542,74
….
2049-12-11 277,78 2,57 280,35 916,33
2050-01-11 277,78 1,71 279,49 458,87
2050-02-11 276,92 0,86 277,78 0,00

Harmonogram kredytu można z łatwością uzyskać w jednym z kalkulatorów kredytowych. Wystarczy podać odpowiednie dane, a automatyczny kalkulator poda przybliżony harmonogram spłat.

Harmonogram spłaty kredytu a rodzaje rat kredytu

Harmonogram spłaty kredytu może wskazywać jedną wysokość raty lub różne kwoty rat – w zależności od tego, jaki sposób spłaty kredytu wybraliśmy.
Najczęściej stosowane raty kredytu:

  • raty równe,
  • raty malejące.

Raty równe (annuitetowe, stałe) to najczęściej wybierany sposób spłacania rat kredytowych. Polegają na utrzymaniu takiej samej wielkości raty przez cały okres kredytowania. Cechą tych rat są zmieniające się proporcje części kapitałowej i odsetkowej. Co istotne, początkowo na ratę składają się głównie odsetki, do których dolicza się odpowiednią wysokość spłacanego kapitału.

Raty malejące również składają się z części kapitałowej i odsetkowej, jednak w tym przypadku wysokość części kapitałowej jest stała. Obliczamy ją dzieląc początkową kwotę kredytu przez liczbę rat. Częścią zmienną są odsetki od niespłaconego jeszcze kapitału – im mniejszy kapitał, tym mniejsze odsetki w każdej kolejnej racie. Zaletą rat malejących jest spłacanie dużej części kapitału już na początku okresu kredytowania.

Wybrać raty równe czy malejące? Raty malejące są ogólnie tańsze, ale z drugiej strony – raty równe dają niższą kwotę płatności w początkowym okresie kredytowania. Dzięki temu wymagana zdolność kredytowa jest dużo niższa. Dlatego decyzja o rodzaju rat powinna być podjęta indywidualnie! Najlepsze kredyty w danym miesiącu można jednak sprawdzić w naszym autorskim rankingu kredytów gotówkowych.

Kiedy harmonogram spłaty kredytu może ulec zmianie?

Harmonogram spłaty kredytu nie jest nieodwołalny. Może się zmienić na nasz wniosek lub niezależnie od nas. Poznajmy sytuacje, w których może do tego dojść.
Przyczyny zmian w harmonogramie spłaty kredytu:

  • zmiana oprocentowania kredytu na skutek zmiany stóp procentowych przez RPP, a pośrednio przez inflację
  • zmiana systemu spłaty rat – np. zmiana z rat równych na malejące, licząc się z opłatą za zmianę podstawowych parametrów naszego kredytu,
  • zmiana okresu spłaty rat – np. przez nadpłatę kredytu czy wcześniejszą spłatę kredytu, z którą powinien wiązać się zwrot części odsetek za niewykorzystany okres kredytu,
  • wakacje kredytowe – czyli czasowe zawieszenie spłaty rat. W okresie wakacji kredytowych nie spłacamy ani części kapitałowej, ani części odsetkowej rat,
  • karencja w spłacie kredytu – odroczenie części kapitałowej raty kredytu. Część odsetkowa wymaga normalnej spłaty!

Jak otrzymać plan spłaty kredytu?

Plany spłaty kredytu obliczamy na stronie internetowej banku, zanim jeszcze weźmiemy kredyt, a po podpisaniu umowy kredytowej, otrzymujemy go od instytucji finansowej. Harmonogram spłaty kredytu jest integralną częścią umowy i przyjmuje formę papierową lub elektroniczną. Nie wyrzucajmy harmonogramu spłaty kredytu! Warto go zachować, aby móc w dowolnym momencie zweryfikować, czy wpłacamy odpowiednią kwotę i jaka część kapitału pozostała nam do spłaty. Zwłaszcza, kiedy decydujemy się na raty malejące i nie możemy ustawić polecenia zapłaty na koncie bankowym. W przypadku rat stałych, nie musimy pamiętać o comiesięcznych płatnościach, zlecając automatyczne obciążanie naszego rachunku przez wierzyciela.

Decydując się na nadpłatę kredytu, wakacje kredytowe czy zmianę systemu spłaty rat, otrzymujemy od banku nowy harmonogram spłaty kredytu. Bank wcześniej wyliczy nową wysokość rat i przekalkuluje koszty związane ze zmianami w spłacie, informując o pozostałym saldzie zadłużenia i czekających nas płatnościach.